Birleşmiş Milletler (BM), potansiyel olarak tehlikeli bir asteroit nedeniyle ilk kez Gezegen Güvenliği Protokolünü etkinleştirdi. 2024 YR4 olarak adlandırılan bu asteroit, Dünya’ya çarpma olasılığı %1,2 ile %1,5 arasında değişen bir risk taşıyor.
Şili’deki ATLAS (Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System) teleskobu tarafından 27 Aralık 2024’te keşfedilen 2024 YR4, bilim insanlarının dikkatini hızla üzerine çekti. Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve NASA gibi önde gelen uzay kurumları, bu gök cismini yakından takip ediyor.
Asteroidin boyutu 40 ile 100 metre arasında tahmin ediliyor. Bu büyüklükte bir cismin Dünya’ya çarpması, çarpma bölgesinde ciddi hasara yol açabilir. Ancak uzmanlar, endişelenmeye gerek olmadığını, fakat dikkatli gözlem yapılması gerektiğini vurguluyor.
BM’nin onayladığı iki uluslararası asteroit müdahale grubu harekete geçti: Uluslararası Asteroit Uyarı Ağı (IAWN) ek gözlemler yaparken, Uzay Görevi Planlama Danışma Grubu (SMPAG) olası müdahale stratejilerini değerlendiriyor.
ESA’nın Gezegen Savunma Ofisi Koordinatörü Juan Luis Cano, “Endişelenmeye gerek yok, ancak biz asteroit gözlemcileri olarak olası riskleri azaltmak için tüm imkanları kullanıyoruz” açıklamasını yaptı.
2024 YR4, Torino Etki Tehlike Ölçeği’nde 3. seviyede sınıflandırıldı. Bu, şimdiye kadar bir göktaşına verilen en yüksek ikinci değerlendirme. Uzmanlar, genellikle ek gözlemlerden sonra çarpma olasılığının hızla sıfıra düştüğünü belirtiyor.
Asteroidin yörüngesi Güneş etrafında uzun ve eliptik. Şu anda Dünya’dan neredeyse düz bir çizgi halinde uzaklaşıyor, bu da yörüngesini tam olarak belirmeyi zorlaştırıyor. Bilim insanları, 2024 YR4’ün 2028’e kadar gözlem dışı kalabileceğini ve ancak o zaman tekrar görülebileceğini düşünüyor.
Olası bir çarpışma senaryosunda, NASA’nın yakın zamanda DART misyonunda test ettiği teknikler kullanılarak asteroidin yönü değiştirilebilir. Bu yöntem, küçük bir uzay aracının doğrudan asteroide çarptırılmasını içeriyor.
Uzmanlar, şu anda endişelenecek bir durum olmadığını, ancak gözlemlerin devam edeceğini vurguluyor. 2024 YR4, uzay ajanslarının ve bilim insanlarının gezegen savunması konusundaki hazırlıklarını test etmek için önemli bir fırsat sunuyor.
Dünya’nın asteroit tehdidine karşı savunması, uluslararası işbirliğinin önemini bir kez daha gözler önüne seriyor. Bilim insanları, bu tür potansiyel tehditlerle başa çıkmak için sürekli olarak yeni stratejiler geliştiriyor ve teknolojilerini iyileştiriyor.
